Selülit Nedir? Nasıl Oluşur?

Selülit veya selüloid, herşeyden önce bir hastalık durumu değildir. Kadınlarda vücudun değişik yerlerinde ortaya çıkabilen, görünümü bozan estetik bir sorundur. Kalçalar, basen bölgesi ve bacaklar en sık görüldükleri yerlerdir. Görülen alanın büyüklüğü kişiden kişiye değişmektedir. Her 100 kadından 80'inde görülmektedir.

Bütün kaynaklarda cildin portakal kabuğu görünümünden söz edilir. Cilt altındaki bazı yuvarlak nödüllerin (yumrular) cildin pürüzsüzlüğünü bozmasıdır. Selülit, yağ doku hücrelerinin yapısındaki bazı değişiklikler nedeni ile yuvarlak yumrulu yapılar haline gelmesi ile oluşur.

Kadınların cilt yapısı erkeklerden farklıdır, daha ince ve narindir. Hormonal yapılarda da kadın ve erkek farklılık gösterir; östrojen, ciltte fazla miktarda su tutulmasına neden olur. Yapısal ve hormonal değişiklikler, kadınlarda selüliti oluştururken, erkeklerde selülit görülmez. Selülit yağ dokunun miktarı ile ilgili değildir. Çok zayıf kişilerde bile selülit kendisini gösterebilir. Ailesel faktörün de önemi büyüktür, ailesinde selülit olan kadınların kendilerinde de selülit görülme olasılığı daha fazladır.

Selülitin bir gelişimi vardır, erken dönemlerde selülitle baş etmek daha kolaydır, ilerki dönemlerde çok zordur. Yaş ilerledikçe cilt, hormonların azalması nedeni ile suyunu kaybeder ve daha ince kuru bir hal alır. Cildin incelmesi selüliti daha belirgin hale getirir.

Ergenlikle birlikte salgılanmaya başlanan kadın hormonları vücuda kadınsı bir şekil verirken cilt yapısını ve yağ dokularıda etkiler, selülit bu yaşlardan itibaren ortaya çıkabilir.

Selülitin tam olarak nasıl oluştuğu bilinmemektedir. Bu konuda kabul gören yaklaşıma göre selülit, birdenbire oluşmaz. Önceleri selülit oluşacak bölgelerdeki kan akımı ve kan damarlarında bazı değişiklikler görülmeye başlanır. Damar duvarlarının geçirgenliği artar. Özellikle de östrojen hormonunun etkisi ve diğer sebeplerle kanın sıvı kısmı, damarlardan dışarı sızar. Bu sızıntıyla birlikte, hücreler arası alanda sıvı birikimi olur. Tıpta, hücreler arasındaki sıvı birikimine "ödem" adı verilir. Vücut, bölgede biriken sıvıyı, lenf sistemi ile uzaklaştırılmaya çalışır. Biriken sıvı, bu bölgedeki yağ doku hücrelerini sıkıştırır ve fonksiyonlarını bozmaya başlar.

Kadın ve erkeğin cilt yapısındaki bir farklılık da ciltaltı dokularıyla, cildi bağlayan bağ doku elemalarının dağılımıdır. Erkeklerde daha sık ve kalın bağlantılar bulunurken, kadınlarda daha seyrek ve ince bağlar yeralır. Kadın cilt yapısındaki bu gevşeklik, selülite eğilimli bölgelerde, daha fazla sıvı birikmesine ve yumruların oluşmasına neden olur.

Selülit oluşumunu bir çok faktör etkiler. Selülit, ilerleyen bir süreçtir. Sigara, atardamarlarda büzülmeye neden olan bazı kimyasal maddeler içerir. Etkisi, özellikle dolaşımı hücresel seviyede bozulmuş olan bölgelerde daha yoğundur. Bu bölgelere kan daha az gelir. Dolaşımı bozan tek faktör sigara değildir. Özellikle beslenme rejimimizin kötü olması ve doymuş yağ kullanımının fazlalığı, damar duvarlarında yağların birikmesine ve damar sertliği denen "artheroskleroza" neden olmaktadır. Damarlarda bu tür değişimlerin çok erken yaşlarda başladığı bilinmektedir. Amerikan Pediatristler Derneği çocuk beslenmesinde 2 yaşından itibaren doymuş yağların yer almamasını veya çok azaltılmasını önermektedirler. Damarlarda çok erken yaşlardan itibaren görülmeye başlanan bu değişiklikler, dolaşımı bozan ciddi bir faktördür. Dolaşımı bozulan bölgedeki yağ hücreleri, normal yapılarını zamanla kaybedeler (bu hücrelerde zaten çevrelerindeki ödemden dolayı da fonksiyonlarında bozulma oluşmaktadır), fazla miktarda sıvı biriktirirler ve nodüler (yumrusal) bir yapı alırlar.

Sıvı biriktirmiş ve fonksiyonları bozulmuş yağ hücreleri, çevrelerindeki ödem sıvısı, bozulmuş dolaşım ve cilt yapısındaki gevşek bağ dokusu nedeniyle yumrular oluşturur.

Selülit, damarlardan sıvı sızması ile başlar, ödem oluşur. Ardından yağ doku hücrelerinde sıvı birikmesiyle, bu bölgedeki dolaşım bozulur ve lenf sistemi, biriken sıvıyı uzaklaştırmakta yetersiz kalır. Cilt inceldikçe, ciltteki yumrulu görünüm daha da belirgin bir görünüm alır.

Selülitin ortadan kaldırılabilmesi için olumsuz faktörlerin de ortadan kaldırılması gerekir.
Selülitle savaşta en önemli nokta erken başlamaktır.
Selülitin varlığını erken dönemde anlamanın yolu, selülitin sık görüldüğü bölgelerdeki deriyi iki elle sıkıştırmak ve yüzeyi kontrol etmekle olur. Şüpheli durumlarda veya selülidin varlığında bu konuda uzman bir kişiye danışın.

Selülit oluşumundaki faktörlerin çokluğu yine selülit ile savaşma yöntemlerininde çok olmasına neden olmuştur. Bunlardan hangilerinin sizin için gerekli olduğu, ancak bir uzmanın değerlendirmesinden sonra saptanabilir